«Еңбектенеміз, жеңеміз, шабыттандырамыз!»
Бүгін "ҚТЖ-Жүк тасымалы" ЖШС жедел штабының отырысы салтанатты сәтпен - құрмет...
?оз?алыс ?ауіпсіздігі м?селесі алдымен локомотив паркіні? техникалы? жа?дайына тікелей байланысты. Сонды?тан да жылма жыл темір жол саласы дербес жекеменшік паркін жа??ырту?а ?ома?ты ?аржы ж?мсайды. "?аза?стан темір жолы" ?К" А? -ыны? еншілес к?сіпорны "Локомотив" А? м?ндай инвестицияны болаша?ты? ісіне кепіл ретінде ж?мсал?ан ?аржы деп есептейді.
Б?гінгі та?да ?лемдік ?аржы ж?не экономикалы? да?дарыс жа?дайына ?арамастан локомотивтерді жа??ырту ж?мыстарыны? ?алай ат?арылып жат?анды?ы туралы "Локомотив" А? бас инженері Ба?ытжан ?уанышев ??гімелейді.
- Локомотив паркін жа??ырту м?селесі ?азіргі та?да темір жол желісіндегі е? ?зекті м?селелерді? бірі болып саналады. Б?гінгі уа?ытта б?рын?ы ТМД ке?істігіндегі елдерді? ішінде екі мемлекет ?ана локомотив паркін ?дайы жа??ырту ж?мысымен т?ра?ты айналысып келеді. Негізгі ??рал жабды?тарды? тозы?ы жетуін болдырмау, оны? алдын алу ж?нінен Ресей мен ?аза?станда ?ана на?ты ба?дарлама ж?зеге асырылуда. М?ндай ау?ымды шарамен бізді? елімізде "?аза?стан темір жолы" ?К" А? бас инженері жанынан ??рыл?ан арнайы ж?мыс тобы т?ра?ты т?рде ш??ылданады.
?азіргі та?да негізгі ??ралдарды? тозы?ы жетуіні? нормативтік к?рсеткіші 50-55 пайыздан аспауы тиіс бол?анымен, жасыратыны жо? іс ж?зінде бізде 74 пайыз?а дейін жетіп отыр. Егер де локомотив паркін ?дайы жылма-жыл жа??ыртып отырмаса?, оны? тозы?ы жету к?рсеткіші 88 пайыз?а дейін барып ?алатын еді. Б?л жа?дайды жедел ?алпына келтіруді? жолы - локомотивтерді к?рделі ж?ндеу ар?ылы ?алпына келтіру ж?не жа??ырту, сондай - а? сырттан сатып алу мен ?з отанды? локомотивтерімізді ??растыруды ж?зеге асыру.
"Локомотив" А? 2004 жылдан бастап тепловоздар паркін жа??ырту ма?сатында 2ТЭ10М сериясында?ы тепловоздарды барынша ?айта ?алпына келтіру мен жа??ыртуды бастады. Биыл?ы жыл?ы ?а?тарда тепловоздарды жа??ырту жобасы ая?талды. Осы аралы?та 202 магистральдік тепловоздар ?айта жа??ыртылды. ?айта жа??ыртыл?ан со? тепловоздарды? электр жабды?тары, бас?ару ж?йесі мен ба?ылау ж?не диагностикалы? ??ралдары танымастай ?згерді. М?селен, дизел генераторын ?айта жа??ырту кезінде ?лемдегі темір жол к?лігі ж?ніндегі жетекші орын?а ие А?Ш-ты? "Дженерал Электрик" компаниясыны? кешенді жина?тары пайдаланылды. ?айта жа??ыртыл?ан тепловоздарды пайдалану н?тижесі оны? экономикалы? ж?не сенімділігіні? ны?ай?анды?ын к?рсетті. Б?рын?ы тепловоздар?а ?ара?анда жа?а локомотивтерді? дизел отыны мен жа?ар майын ана??рлым ?немдеуге ж?не техникалы? ?ызмет к?рсетуге кететін шы?ынды да ед?уір азайту?а болатынды?ын к?рсетті. Жа??ыртыл?ан тепловоздарда пайдалану к?рсеткіші ?сті. Я?ни оны? орташа салма?ы, орташа ж?ру к?рсеткіші, ж?к тасымалдау м?мкіндігі жо?арылады. ?азіргі уа?ытта ?айта жа??ыртудан ?ткізілген тепловоздар тасымал к?лемі ана??рлым жо?ары Батыс ??ірдегі А?т?бе, Орал, Ма??ыстау, Жем, Ма?ат, ?андыа?аш стансаларында негізгі тасымалдау ж?мыстарын ат?арып ж?р.
Оны? сыртында осы ба?дарлама аясында екі ВЛ80 ж?к электровоздары ВЭЛНИИ жобасы бойынша жа??ыртылды. Олар да сына?тан жа?сы ?тті. Осы ж?йе бойынша ?лі де 40 электровозды пайдалану мерзімін ?зартуды к?здеп отырмыз.
Аталмыш ба?дарлама аясында 2004-2008 жылдары КZ4А сериясында?ы бес жолаушылар тасу?а арнал?ан электровоздарды, 30 маневрлік тепловоздарды сатып алса?, Evolution сериясыны? бесінші буынына жататын магистральдік тепловоздарды? 10 данасын General Elektric компаниясына "Локомотив" А? тапсырысымен арнайы жасатты?. ?азіргі уа?ытта со??ы ?лгідегі тепловоздар е? ауыр темір жол телімдеріні? бірі Алматы - ?шт?бе ба?дарында пайдаланылуда. Б?л локомотивтер еліміздегі бас?а тартым ??ралдарына ?ара?анда техникалы? та, сапалы? та, ?немділік жа?ынан да ?тады.
- Осы ?айта жа??ыртыл?ан локомотивтерді темір жол желісінде пайдаланудамыз. Біра? солар?а техникалы? ?ызмет к?рсету т?рі де халы?аралы? стандарт?а с?йкес, сервистік талап?а сай ат?арылып жатыр ма?
- Д?рыс айтасыз. Б?л с?ра?ы?ыз ?те орынды. Себебі, д?рыс ?арама?ан жа?дайда жа?а локомотивтерді? ?зі де тез арада пайдаланудан шы?ып ?алады. Осы орайда "Локомотив" А? тартым ??ралдарын жа??ырту кезінде о?ан техникалы? ?ызмет к?рсетуді? сервистік ?лгісіне тияна?ты сараптама жасады. ?азір кейбір ша?ын ж?ндеу мекемелерінде осы ??ралдарды? жина?тары жетіспеушілігін бастан ?ткеруде. Оны? ?зі ж?ндеу ж?мысыны? сапасыз ат?арылуына, локомотивті? ?за? уа?ыт т?рып ?алуына ?келіп со?тырады.
Оны? сыртында ?аза?станны? ж?ндеу деполары кезінде Ресейді? зауыттарынан шы?арыл?ан локомотивтерге техникалы? ?ызмет к?рсетуге арнал?ан болатын. Олар "General Elektric" компаниясыны? дизелді генераторы ?ойыл?ан жа??ыртыл?ан тепловоздарды? жа?дайын жетік білмейді. Сонды?тан да "Локомотив" А? ?аза?стан аума?ында осы тепловоздар?а толы?ымен сервистік ?ызмет к?рсетуге арнал?ан орталы?тар ашу туралы бастама к?терді. М?ндай орталы?тар бас?а ?ркениетте елдерде кездеседі. Темір жол саласында?ы жетекші мемлекеттерді? локомотив паркіне жасайтын техникалы? сервистік ?ызметіндегі іс т?жірибесін сараптаудан ?ткізе келіп, оны ?зімізде пайдалану?а болатын о?тайлы т?старын ?арастырды?. Бізді? сараптауымызша, толы??анды сервистік ?ызмет техникалы? ?ызметті ж?не ж?ндеу т?рлерін ?арастыра келіп, оны? сыртында ?за? мерзімге ?ызмет к?рсетуге арналуы тиістігін ба?амдады?.
Міне осындай кешенді сараптаулар ?орытындысын шы?ара келіп, биыл?ы жыл?ы с?уірде "Локомотив" А? жа??ыртыл?ан магистральдік тепловоздарды алда?ы 15 жылда т?ра?ты ж?ндеуден ?ткізу ж?не сервистік ?ызмет к?рсету ?шін "GE INTERNATIONAL" компаниясымен ж?не "?ам?ор" ж?ндеу корпорациясы" ЖШС-імен ?за? жылдар?а арнал?ан ?шжа?ты келісімге ?ол ?ойды?. М?ндай сервистік ?ызмет к?рсету жоспарда?ы алдын ала ж?ндеуден ??т?арады. Сондай-а? локомотивтерді? пайдаланылу мерзімін ?зартады. Сонымен ?атар техникалы? паркті? пайдылану?а дайынды?ын 80-нен 94 пайыз?а дейін к?тереді. О?ан ?оса ж?ндеуге ж?не техникалы? ?ызмет к?рсетуге кететін шы?ын к?лемі де ед?уір ?ыс?арады. Осы келісім аясында жа??ыртыл?ан тепловоздар?а техникалы? ?ызмет к?рсету ж?ргізіледі. ?ол ?ойыл?ан ??жаттар?а с?йкес техникалы? сервистік ?ызмет к?рсету орталы?тары Алматы, А?т?бе, Шал?ар, Ма?ат ?алалары мен Атырау облысында ашылды. Ол орталы?тарда локомотивтерге а?ымда?ы ж?не к?рделі ж?ндеу ж?ргізіліп ?ана ?оймайды, сонымен ?атар жаз?ы ж?не ?ыс?ы маусымдар?а дайындау ж?мысы да ж?ргізіледі.
- ?лемдік да?дарыс "Локомотив" А?-ыны? паркін жа??ырту жоспарына ?згеріс енгізе алды ма?
- ?азіргі уа?ытта тасымалдау ?ар?ыны б?се?деді. Со?ан с?йкес кіріс к?лемі де азайды. Осы?ан байланысты акционерлік ?о?ам аздан да, к?птен де ?немдеуді ж?н к?рді. ?андай ?иыншылы? болса да, бизнестен кіріс аз т?скеніне ?арамастан, кейбір технологиялы? м?селелерді орындамас?а болмайды. Жа?дай ?иында?ан сайын о?тайландыру да ?кпемізді сы?а т?суде. Осы?ан байланысты экономикалы? да?дарыс бізді? жоспарымыз?а ед?уір ?згерістер енгізуге м?жб?р етті. Бір?атар инвестициялы? ба?дарламалардан бас тартты?. М?селен, жа?ында келісімге ?ол ?ойыл?анды?ына ?арамастан GE компаниясыны? он тепловозын, ?ытайдан шы?арылатын жиырма жолаушылар электровозын ж?не 15 маневрлік тепловоздарды сатып алудан бас тартты?.
Біз ?рине б?рыннан бастал?ан ау?ымды жобалардан, бастал?ан істерден кейін шегінбейміз. Оны? ішінде Астанада тепловоз ??растыру зауытын іске ?осуды шілде айына жоспарлап отырмыз. Елордасында ал?аш?ы локомотив желто?сан айында ??растырылатын болады. Зауытты? ?уаты жылына 100 магистральдік тепловоздарды шы?ару?а жетеді. Б?л ар?ылы ?зімізді? темір жол к?лігіне деген с?ранысты ?ана ?ана?аттандырып ?оймай, ТМД елдеріне ж?не таяу шетелдерге де шы?арамыз деген ойымыз бар. ?азіргі уа?ытта к?ршілес мемелекеттерді? темір жол ?кімшіліктерімен осы м?селеге байланысты с?ра?тар шешілуде.
Сондай а? осы зауытты? ?абыр?асында "Дженерал Электрик" компаниясымен бірлесіп маневрлік локомотивтерді ??растыру жайы да ?арастырылуда. Биыл?ы жылы іске ?осылатын зауыт толы? ?уатымен ж?мыс істеген жа?дайда 700 е?беккер ?ндіріске тартылатын т?рі бар. Б?рінен б?рын б?л жоба ар?ылы т?уелсіз еліміздегі дербес локомотив ??растыру ?ндірісіні? ал?аш?ы ?арлы?ашы бол?алы т?р.
Б?гінде темір жол саласы алдында ?те жауапты ж?мыстар т?р. Ол негізгі ?орды барынша ?немдей отырып, локомотив паркін жа??ырту?а инвестиция тарту. Себебі, ?лемдік да?дарыс дауылы басыл?ан со?, болаша?та жа?а жа?дай?а бейімделген нары?та тасымалдау к?леміні? ты? к?шпен тас?ындауында тапсырыс иелеріні? с?ранысын толы?ымен ?рі сапалы т?рде ?ана?аттандыра алатындай болуымыз керек.
Ескендір Ертай
«ҚТЖ-Жүк тасымалы» АҚ локомотив паркі қыс маусымында жұмыс істеуге толық дайын. Компанияның локомотив пайдалану деполарында локомотивтердің техн...
Қайыржан ТӨРЕЖАН Бүгінгі күні қайғылы жағдайларға соқтыратын әртүрлі төтенше оқиғалар сияқты теміржол бойындағы оқыс оқиғалардың статикасы да ...
Наурыз мейрамын тойлау желеуі Орал қаласының қанаушылықты локомотивті депо қызметкерлері тепловоз жүргізуші Александр Прусс және оның көмекшісі ...